AANDACHT
Blote wortel plantgoed is leverbaar van half november tot eind maart,
het ideale plantseizoen voor succesvolle aanplant.
Mespilus germanica 'Big Brown' - Mispel
Vondeling met donkerbruine, grote vruchten, volzoet en aromatisch na bletting.
| Bestuiving: zelfbestuivend |
| Licht: zon tot halfschaduw |
| Syntropie: 60% - 80% licht (high) |
| Bodem pH: licht zuur, neutraal, licht alkalisch |
| Vochtigheid: fris |
| Winterhard tot zeker: -15°C |
| Gebruik: keuken (verwerkt), dessert (vers) |
Oorsprong en achtergrond
‘Big Brown’ is, voor zover bekend een lokale vondeling. De boom zou zijn opgemerkt vanwege zijn grote, egaal bruin gekleurde vruchten en gelijkmatige groeiwijze. De naam verwijst naar de opvallende diepe kleur van de rijpe vruchten, donkerder en glanzender dan bij veel andere mispels. Zoals vaker bij dergelijke natuurlijke selecties werd de boom door kenners behouden en vegetatief vermeerderd om de unieke eigenschappen te bewaren.
Vruchten
De vruchten van ‘Big Brown’ zijn groot tot zeer groot, meestal rond 4 à 5 cm in diameter, iets langer van vorm dan bij ‘Big Wild’. De schil is donkerbruin tot mahoniekleurig, gladder en minder behaard dan bij de meeste mispels, met een subtiele glans bij rijpheid. De kelkopening is breed en diep. Onrijp zijn de vruchten hard en wrang, maar na de eerste vorst of enkele weken narijpen (‘bletten’) worden ze zacht, zoet en kruidig. Het vruchtvlees is donkerbruin, romig en rijk van smaak, met tonen van gekaramelliseerde appel, vijg en een vleugje cacao — iets dieper van aroma dan bij ‘Big Wild’.
Rijping
‘Big Brown’ is een laat ras, rijpend in oktober tot begin november. De vruchten blijven stevig aan de boom hangen, vaak zelfs na bladval, en kunnen in de boom of binnenshuis verder ‘bletten’. Eetrijp zijn ze van november tot januari, afhankelijk van de bewaaromstandigheden.
Culinair
Zoals alle mispels komt ook ‘Big Brown’ pas volledig tot zijn recht na bletting. Het zachte, aromatische vruchtvlees leent zich uitstekend voor mispelmoes, confituur, siroop, gebak en likeuren. Dankzij de grotere vruchten en de gladde schil laat dit type zich iets makkelijker verwerken dan traditionele vormen. De volle, zoete smaak maakt hem ook geschikt om vers te lepelen : een bijzondere winterdelicatesse.
Boomverzorging en onderhoud
De boom groeit middelmatig krachtig en vormt een vrij open, elegant vertakte kroon met ovaal blad dat in de herfst mooi verkleurt. Hij vraagt een zonnige, warme standplaats en een vruchtbare, goed doorlatende bodem. ‘Big Brown’ is zeer winterhard en vertoont een goede weerstand tegen ziekten. Snoei is beperkt nodig: enkel om de kroon open te houden en oude takken te verwijderen. De bloemen verschijnen in mei en trekken veel bijen aan; de rijpe vruchten in de late herfst zijn een waardevolle voedselbron voor vogels.
Bestuiving
‘Big Brown’ is zelfbestuivend, maar kruisbestuiving met andere mispelaars kan de vruchtzetting en vruchtmaat verbeteren.