AANDACHT
Blote wortel plantgoed is leverbaar van half november tot eind maart,
het ideale plantseizoen voor succesvolle aanplant.
Lycium barbarum 'New Big' - Goji bes
Grote, zoete gojibes (ca. 2015); rijpt aug–okt; geschikt voor vers en gedroogd gebruik; robuuste struik voor zonrijke, goed doorlatende standplaats.
| Maat: Pot 2L |
| Onderstam: Eigen wortel (geen onderstam) |
| Bestuiving: zelfbestuivend |
| Licht: zon tot halfschaduw |
| Syntropie: 60% - 80% licht (high) |
| Bodem pH: neutraal, licht zuur |
| Vochtigheid: fris |
| Winterhard tot zeker: -25°C |
| Pluk: eind augustus, begin oktober |
| Gebruik: dessert (vers), keuken (verwerkt) |
‘New Big’ is een moderne selectie van de gojibes (Lycium barbarum), vermoedelijk ontwikkeld in Centraal- of Oost-Europa, met als doel grotere, smaakvollere bessen dan bij standaardrassen. De exacte veredelaar is niet bekend, maar het ras wordt sinds enkele jaren verkocht via gespecialiseerde kwekers in onder andere Polen en Duitsland. Deze selectie werd gekozen uit bestaand genetisch materiaal om haar grotere vruchtmaat en betere eetkwaliteit. Het is een sterke struik met hoge opbrengst, geschikt voor zowel tuiniers als kleine voedselbossen.
De bessen van ‘New Big’ zijn langwerpig ovaal, gemiddeld 2 cm lang, met een glanzend oranjerode schil. Ze groeien in trossen en zijn makkelijk te plukken bij rijpheid. Het vruchtvlees is sappig, vlezig en licht stevig, met een zoete, milde smaak die beter in de mond ligt dan bij de wilde types. De zuurtegraad is relatief laag en de aroma’s blijven bescheiden, zonder bittere of wrange tonen. Zoals andere gojibessen bevatten ze veel antioxidanten, carotenoïden en mineralen, met name zeaxanthine.
De bloei vindt plaats in mei tot juni, en de bessen rijpen vanaf augustus tot oktober, wat ‘New Big’ tot een middentijdse tot late cultivar maakt in België en Nederland. Pluk bij voorkeur wanneer de bessen volledig oranjerood zijn en zich makkelijk van de tak laten nemen. In die fase zijn ze op hun zoetst. De struik is winterhard tot ongeveer –20 °C, maar jongere planten kunnen bescherming gebruiken bij vorst.
Door de zoetere smaak en sappige textuur zijn de bessen erg geschikt voor verse consumptie — in yoghurt, fruitsalades of als gezonde snack. Ze drogen ook goed, waardoor ze bewaard kunnen worden als gedroogd fruit, vergelijkbaar met rozijnen of moerbeien. Voor gebruik in confituur of moes zijn ze minder geschikt vanwege hun lage pectinegehalte en zachte structuur. In infusies of thee behouden ze hun aroma goed.
De struik groeit opgaand tot licht overhangend, en bereikt een hoogte van 2 tot 3 meter. Hij doet het het best op een zonnige plek, met een lichte, goed doorlatende bodem — bij voorkeur leem of zand. De pH mag neutraal tot licht alkalisch zijn (6,5–8). ‘New Big’ heeft weinig onderhoud nodig. Snoei in het vroege voorjaar om oud hout te verwijderen en jonge scheuten ruimte te geven. De plant draagt op hout van één tot twee jaar oud. Een laag mulch helpt tegen uitdroging en verbetert het bodemleven. De soort is weinig gevoelig voor ziektes en biedt ecologische meerwaarde: de bloemen trekken bestuivende insecten aan, de vruchten worden later in het seizoen bezocht door vogels.
‘New Big’ is waarschijnlijk zelfbestuivend, zoals de meeste Lycium barbarum-rassen, maar het planten van een tweede cultivar zoals ‘Big Lifeberry®’ kan de opbrengst verbeteren. Bestuiving gebeurt voornamelijk door bijen en andere insecten tijdens de bloei in mei en juni. In een tuin of voedselbos verhoogt het combineren van meerdere struiken de vruchtzetting en draagt het bij aan de biodiversiteit.