AANDACHT
Blote wortel plantgoed is leverbaar van half november tot eind maart,
het ideale plantseizoen voor succesvolle aanplant.
Actinidia arguta 'Issai' - Kiwibes
Zelfbestuivende Japanse kiwibes: gladde, eetbare groene bessen met zoete, aromatische smaak; rijpt september–oktober, compact, winterhard en ideaal voor kleine tuinen.
Maat: Pot 2L |
Onderstam: Eigen wortel (geen onderstam) |
Bestuiving: zelfbestuivend |
Licht: zon tot halfschaduw |
Syntropie: 60% - 80% licht (high) |
Bodem pH: neutraal, licht zuur |
Vochtigheid: fris |
Winterhard tot zeker: -25°C |
Pluk: eind september, midden oktober |
Gebruik: dessert (vers), keuken (verwerkt) |
Oorsprong en achtergrond
‘Issai’ is een Japanse selectie van de kiwibes (Actinidia arguta), een winterharde verwant van de gewone kiwi (A. deliciosa). De cultivar werd ontwikkeld in Japan rond het midden van de 20e eeuw, vermoedelijk uit een kruising tussen A. arguta en A. rufa, met als doel een zelfbestuivende, compacte en vroegdragende kiwibes te creëren.
‘Issai’ geldt sindsdien als een van de meest populaire rassen voor gematigde tuinen, omdat ze betrouwbare vruchten geeft zonder mannelijke bestuiver — zeldzaam binnen het geslacht Actinidia.
De vruchten van ‘Issai’ zijn klein tot middelgroot (2–3 cm), ovaal en hebben een gladde, dunne groene schil die mee eetbaar is. Bij rijping kleurt de schil licht olijfgroen tot goudgroen, soms met een rode blos aan de zonzijde. Het vruchtvlees is heldergroen, zacht en zeer sappig, met een intense, aromatische smaak die het midden houdt tussen kiwi, kruisbes en honing. De smaak is zoeter dan die van de gewone kiwi, vooral bij volledig rijpe vruchten.
‘Issai’ bloeit in mei tot juni, met kleine witte bloemen die een subtiele citroengeur verspreiden. De vruchten rijpen in september tot oktober, afhankelijk van de standplaats en zomerwarmte. In een gunstig seizoen begint de plant al vruchten te dragen vanaf het tweede tot derde jaar na aanplant. De oogst verloopt gespreid: de eerste vruchten kunnen rechtstreeks van de plant worden gegeten, terwijl de rest langzaam verder afrijpt.
De kiwibessen van ‘Issai’ zijn heerlijk vers uit de hand — gewoon afspoelen en opeten, zonder schillen of snijden. Ze zijn ook ideaal voor fruitige salades, desserts, confituur, siroop of droging. Hun hoge vitamine C-gehalte (meer dan 100 mg/100 g) en aangename zoetzuurheid maken ze populair in gezonde keukenbereidingen. Onrijpe vruchten kunnen licht wrang smaken, maar eenmaal rijp zijn ze vol en honingzacht.
‘Issai’ groeit matig krachtig, met slanke, soepele ranken die zich vasthechten aan steunstructuren. De plant bereikt meestal 3 à 4 meter lengte, wat hem geschikt maakt voor kleine tuinen, pergola’s of gaaswerk. Hij vraagt een zonnige tot halfbeschaduwde standplaats, beschut tegen koude wind. De bodem moet vruchtbaar, humusrijk en goed doorlatend zijn, met een pH tussen 6 en 7. Hoewel winterhard tot ongeveer –25 °C, kunnen late voorjaarsvorsten jonge scheuten beschadigen; een beschutte zuidmuur of leiboomvorm biedt extra zekerheid. Snoei jaarlijks in de zomer (na de bloei) om de groei te beperken en de vruchtdracht te stimuleren.
‘Issai’ is zelfbestuivend, een zeldzaamheid binnen de kiwibessen. Toch kan kruisbestuiving met andere A. arguta-rassen (zoals ‘Weiki’) de opbrengst en vruchtgrootte verhogen. De bloemen trekken bijen en hommels aan, wat haar waardevol maakt in biodiversiteitsrijke tuinen.